De kracht van overgangen

Leer je paard zelfcontrole door middel van een gang.

Heb je dat ook wel eens? Je begint te draven en de draf gaat harder en harder en opeens wordt het een angstige snelle galop. Om te stoppen moet je je paard inbuigen tot een halt.

Laat je de teugel vieren, dan schiet hij er weer vandoor. Het heeft mij weken gekost, voordat mijn paard eindelijk niet meer in de galop overging. De draf was nog steeds erg snel en op de een of andere manier voelde het nog steeds alsof ik geen controle had…..en dat had ik ook niet. Ik had niet de aandacht van mijn paard. Hij was niet echt kalm en ik wist niet wat ik anders moest doen. Als ik hem tegen zou houden, zou het alleen maar erger worden.

Door het gebruik van “overgangen” kan je meer controle krijgen. Een overgang is een verandering van gang en in dit geval praten we over een neerwaartse overgang, bedoelende een overgang van bijvoorbeeld galop naar draf of draf naar stap.

Overgangen helpen je controle te krijgen en controle te houden door je paard op een positieve manier focus te geven. Het kan klinken alsof dit alleen werkt voor paarden die te voorwaarts zijn, maar eigenlijk werkt het voor verschillende paarden. Ook voor de gemakkelijke afgeleide en de niet zo gemotiveerde paarden!

Het krijgen en houden van aandacht

Paarden hebben de neiging snel hun aandacht te verliezen als ze bereden worden en hoofdzakelijk door onderstaande redenen:

• Ze zijn liever terug op stal
• Ze zijn te opgewonden
• Er is niet genoeg communicatie van de ruiter, dus raken ze afgeleid en verveeld.
• De ruiter heeft geen plan, dus kunnen zij het initiatief over nemen!

Ten eerste; de snelste en veiligste manier om de aandacht van je paard te krijgen is op de grond. Als je in een specifieke situatie zijn aandacht niet hebt terwijl je met hem op de grond speelt, wordt het waarschijnlijk niet beter als je opstijgt. We maken er een sterk punt van om je paard gefocust, kalm en in de juiste stemming te krijgen voordat je opstijgt. Dus dit is en zal altijd het meest belangrijke eerste vereiste blijven. Het is je pre-ride check en je zou net zo gedisciplineerd moeten zijn als een piloot, die zijn pre-flight check bij een vliegtuig uitvoert. Een piloot zal niet opstijgen als het vliegtuig op de grond niet 100 % gecheckt is.

Laten we het nu over communicatie hebben. Waar je ook rijdt, van rijbak tot buitenrit, het is belangrijk om je paard mentaal bij je te houden. Hoe groener het paard of hoe meer afleidend de omgeving is, hoe meer gefocust en alert jij moet zijn!! Je kunt niet zo ontspannen zijn als bij een kalm of meer ontwikkeld paard omdat er nog geen cruise controle op je paard zit. Rijden is een interactieve sport; het heeft je volle aandacht en fysieke participatie nodig en betrouwbaarheid van je paard, het kan soms behoorlijk intens zijn.

Bijvoorbeeld. Mijn jonge paard Alure heeft een erg actieve geest. Hij is nieuwsgierig en makkelijk afgeleid op een Left-Brain manier, dat betekent dat er geen angst aanwezig is. Zijn opgewondenheid en energie kunnen ineens uit het niets opkomen, en kort daarna wordt hij behoorlijk acrobatisch!  Zoals je je kunt voorstellen is dat vrij veel om te berijden, speciaal als je paard zo atletisch is. Hij begint kalm, wat me een vals gevoel van veiligheid geeft. Maar als ik zijn geest niet net zo bezig houdt als op de grond, wordt hij redelijk gevaarlijk voor me.

In voorbije dagen zou ik eraf gaan, maar nu kan ik overgangen gebruiken om Alure te helpen om mentaal met mij in contact te blijven. Het is als hij afgeleid en verveeld raakt dat ik in de problemen kom. Ik begin met stappen en vraag om een draf en daarna weer de stap. Soms doe ik dit patroon in enkele stappen en soms met iets langere tussenposen, afhankelijk van hoe hij voor me aanvoelt. Als hij sneller gaat bewegen kan ik de spanning en de opgewondenheid voelen. Ik maak een overgang naar de stap of een halt. Als hij kalm en in contact is, vraag ik weer om de draf, maar niet eerder. Als hij eenmaal draaft, ben ik klaar om, voordat ik zijn aandacht verlies, weer een overgang te maken.

Op het moment dat ik Alure meer opwaarts in zijn passen voelde worden begon het probleem. In plaats van te denken: “Ho” dacht ik “wow… wat een fantastische draf.” Dan explodeerde hij de lucht in! Ik realiseerde me dat ik sneller iets moest doen om de problemen af te wenden in plaats van hem zover te laten gaan. Ik had nog nooit zo’n uitdagend paard ervaren. Het bracht me een heel nieuw level om te leren.

Het derde punt: Heb een plan. Een fysiek plan, zoals: Volg de reling in draf. Ik moest echter ook een plan hebben om zijn geest bezig te houden. Toen ik me eenmaal realiseerde dat overgangen een goede manier waren om zijn attentie te behouden, maakte ik het volgende plan: Oefen “volg de reling” met zoveel overgangen als nodig! Het als nodig is gebaseerd op het alert zijn op de kleinste verandering van gang, snelheid of richting. Nog beter, ik zou de overgang maken voordat het nodig zou zijn! De resultaten waren fantastisch, toen ik wist hoe ik zijn attentie vast kon houden, kon ik hem over de hele ranch rijden.

Doe het NU

Een van de grootste valkuilen die we ervaren zijn, dat we veel te lang wachten voordat we iets aan een situatie veranderen. Je hoeft niet meer dan een seconde verlies van controle te tolereren; de volgende seconde kun je op een paard zitten dat ervandoor gaat of dat aan het bokken is. Leer jezelf om je er hoogst bewust van te zijn wat je paard doet, zodat je eerder kan reageren in plaats van later. Ook al is het een vals alarm, dat is nog altijd beter dan het alternatief. Om fysiek ontspannen maar mentaal alert te zijn, is een leerbare vaardigheid!

Met paarden die snelheidsmaniakken zijn of de tendens hebben gespannen en angstig te worden, kan je beter veel overgangen maken. Hoe meer overgangen je maakt, hoe kalmer ze worden. Er is een sterke connectie tussen snelheid, onbalans en emoties. Als je paard eenmaal emotioneel geworden is, kan de situatie behoorlijk gevaarlijk worden. De sleutel is om het niet tot dat punt te laten komen. Het kan gebeuren dat je in het begin elke 2 à 3 meter een overgang maakt, zolang het maar jouw plan is, zal je succesvol worden in overgangen om de controle te bevestigen.

Dan zijn er de ongemotiveerde paarden die amper willen lopen, graag stoppen en het liefste gras eten! Je kunt overgangen gebruiken en zijn held zijn door hem te vragen te gaan stappen of halt te houden voordat hij impuls verliest. Dit begint te voelen als een beloning voor het voorwaarts gaan. Wil hij alleen gras eten, dan geef je simpelweg een beetje been, elke keer als hij een hap wil nemen in plaats van het gevecht met hem aan te gaan om te proberen zijn hoofd omhoog te trekken. Als hij voorwaarts gaat, ga dan een aantal stappen met hem mee en begeleidt hem dan in de richting van een goed stukje gras een paar meter verderop en nodig hem dan uit hier te gaan grazen voor zo’n halve minuut.

Je zult er verrast over zijn hoe gewillig hij wordt als hij ontdekt dat je hem naar een betere graasplek brengt. De meest gemaakte fout die veel ruiters met hun paarden maken is dat ze proberen te voorkomen dat hun paard gaat grazen, terwijl je het kunt gebruiken als een stimulatie. Vrij snel kun je hem een kilometer meenemen naar dat ene extra goede stukje gras! En als je geen gras hebt, onthoudt dan dat gewoon stoppen en rusten een grote stimulatie is voor dit soort paarden.

Hoe maak je overgangen.

Overgangen gaan erover om je paard zelfcontrole te leren, een losse teugelpositie is hierbij het beste. Dit betekent dat je de teugels in één hand houdt en de andere hand vrij hebt zodat je deze kan gebruiken om hem in te laten buigen en zijn achterhand om te zetten indien nodig.

De disengagement (achterhand omzetten) is het tegenovergestelde van engagement en daarom vertraagt het je paard. Bij disengagement zet je de achterhand om waardoor de achterbenen moet kruisen.
Een gedeeltelijk disengagement resulteert in het vertragen van de impuls, terwijl een vol disengagement leidt tot een stop.

Je begint een neerwaartse overgang door je energie te laten rusten en dan de teugels met één hand te liften. Als hij niet stopt begint de disengagement. Laat een hand langs de teugel naar beneden glijden, sluit je vingers en begin met hem in te buigen tot hij vertraagt naar het tempo dat je wilt; zelfs als dat betekent dat je hem helemaal tot een halt brengt. Vrij snel zal je paard reageren op de minste inbuiging, of op het liften van de teugels en uiteindelijk op de verandering in jouw energie. Zolang jij maar consistent bent in de volgorde zal hij leren te reageren op het kleinste signaal.

Het is belangrijk te weten wanneer je de teugels moet laten vieren omdat het hem helpt te kalmeren. Laat de teugel niet vieren als je alleen de overgang krijgt; wacht tot hij zacht in je handen voelt. Laat de teugels nooit vieren als hij zich verzet en aan je trekt. Om zacht te worden, moet hij emotioneel rustiger worden en dan heb je zijn aandacht. Op deze manier, zal het laten vieren van de teugels de emotionele toestand van je paard belonen, niet alleen zijn fysieke actie. Het moet mogelijk zijn door te gaan met een losse teugel, maar als hij versnelt, ook al is het in de stap, buig hem dan in tot hij zacht wordt; zelfs als dat betekent dat je volledig moet stoppen. Zorg ervoor dat je kalm kunt stappen voor je weer gaat draven. Als de draf kalm is en je paard vertoont zelfcontrole door een regelmatige gang te houden met een losse teugel, ben je klaar om dezelfde formule toe te passen voor de galop. Ofschoon je dat misschien niet op dezelfde dag al kunt doen.

Waarom overgangen werken.

Overgangen geven aandacht, controle en balans, mits gedaan met de juiste attitude.

Overgangen werken omdat:
1. Ze onderbreken het patroon van het paard.
2. Het vertraagt het paard zodat hij opnieuw kan groeperen, emotioneel gesproken.
3. Het voorkomt dat dingen erger worden.
4. Ze te allen tijde mogelijk zijn, in elke gang en nagenoeg op elke plaats.

Paarden houden niet van disharmonie en gebrek aan leiderschap, en ze hebben er zeker een hekel aan bewerkt te worden.
Wij worden geacht de leider van het paard te zijn en het is aan ons om het paard te helpen ons toe te staan hen zelfcontrole te leren. Hen tegen houden of forceren werkt gewoon niet. Overgangen zijn een van de meest krachtige manieren om het te doen.

Nog één ding – maak overgangen als je ze nodig hebt en voordat je ze nodig hebt. In plaats van herhaaldelijk je paard in te buigen tot een piepende stop omdat hij van een snelle stap naar een rengalop is gegaan, corrigeer de te snelle stap door overgangen te doen van stap naar halt.
Wat je corrigeert is je paard zijn mentale en emotionele staat, niet zijn gang.

Natural horsemanship is een natuurlijke benadering om je paard te trainen. Natural horsemanship instructeur Humphrey Dirks.

Scroll naar boven